Jak zapobiegać kontaktowi z pasożytami w pracy? Kompendium BHP
Kontakt z pasożytami to zagrożenie, które może występować w każdej branży – od produkcji po biura. Choć często bywa bagatelizowane, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i prawnych. Właściwa ocena ryzyka zawodowego, zrozumienie zagrożeń w miejscu pracy oraz wdrożenie skutecznych procedur to klucz do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników.
Jakie są przyczyny i skutki kontaktu z pasożytami?
Pasożyty dzielą się na:
- Zewnętrzne: wszy, pchły, świerzbowce – bytują na skórze, włosach, ubraniach
- Wewnętrzne: owsiki, tasiemce, glisty – przenoszą się przez zanieczyszczone środki
Przyczyny:
- Brak informacji o stanie zdrowia pracowników, klientów lub podopiecznych
- Kontakt ze zwierzętami bez odpowiedniego zabezpieczenia
- Praca w środowiskach o podwyższonym ryzyku (np. szpitale, magazyny, schroniska)

Skutki: infekcje, swędzenie, bóle brzucha, absencja pracowników, koszty leczenia
Branże, w których zagrożenie jest największe
- Medycyna i opieka zdrowotna – kontakt z pacjentami zarażonymi świerzbem, wszami
- Rolnictwo i hodowla – bezpośredni kontakt ze zwierzętami
- Branże beauty (fryzjerstwo, kosmetologia) – kontakt z owłosieniem, brak dezynfekcji narzędzi
- Branże socjalne i edukacyjne – przedszkola, domy opieki
Badania: w woj. lubelskim przebadano 322 pielęgniarki. Uzyskane wyniki wskazują, że odpowiednio 24,8% i 9,9% zostało zaatakowanych przez wszy i roztocza. Ryzyko rosło wraz ze wzrostem liczby pacjentów objętych opieką pielęgniarską.
Źródło: https://www.aaem.pl/Pediculosis-capitis-and-scabies-in-nurses-from-Eastern-Poland-occupational-risk-and%2C166474%2C0%2C2.html
Jak można zapobiegać kontaktowi z pasożytami?
Techniczne środki:
- Środki dezynfekcyjne i ochronne
- Preparaty przeciwpasożytnicze
- Odzież ochronna, rękawiczki
Ludzkie zachowania:
- Unikanie kontaktu fizycznego
- Higiena osobista
- Regularne badania
Ocena ryzyka zawodowego:
- Zidentyfikowanie obszarów, osób i stanowisk szczególnie narażonych
- Regularne przeglądy i aktualizacje procedur
- Szkolenia pracowników
Co zrobić, jeśli dojdzie do kontaktu?
- Dezynfekcja i zmiana odzieży
- Zgłoszenie do BHP
- Konsultacja lekarska i raportowanie
Prawo: Kodeks Pracy art. 207 – obowiązek pracodawcy zapewnienia bezpiecznego środowiska.
Najczęstsze błędy i mity
- Pasożyty to problem tylko w szpitalach – MIT
- Zwierzęta domowe nie mogą przenosić pasożytów – MIT
- Lepiej nie zgłaszać incydentu – BŁĄD
Podsumowanie
Kontakt z pasożytami może mieć poważne skutki, ale dzięki świadomości i właściwym procedurom BHP można skutecznie ograniczyć ryzyko. Bezpieczeństwo zaczyna się od wiedzy!
Data publikacji: 19.08.2025
Zobacz także wpis o roztoczach: https://ibehapowiec.pl/alergeny-wytwarzane-przez-roztocza-dermatophagoides-spp-zagrozenie-w-miejscu-pracy/